Itxi daiteke hauteslekua ezarritako ordua baino lehenago?
Bai, mahaian erroldatutako hautesle guztiek botoa eman badute.
Hauteslekuan egon daiteke hauteskundeetako kartelik edo propagandarik bozketa-egunean?
Ez, hauteslekuaren barruan ezin da egon hauteskundeetako kartelik edo propagandarik bozketa-egunean.
Halakorik egonez gero, mahaiko lehendakariak (edota Eskualdeko Hauteskunde Batzordeak) kentzeko aginduko dio Poliziari.
Ez dira hauteskunde-propagandatzat hartuko artekariek edo ahaldunek identifikatzeko eraman ohi dituzten enblemak edo sinboloak.
Zer egin behar da ordena publikoko gorabeheraren bat gertatuz gero?
Hauteslekuaren barruan, mahaiko lehendakariak du aginpide esklusiboa ordena publikoa mantetzeko. Horretarako, beharrezkoa izanez gero, segurtasun-indar eta -kidegoei esku hartzeko eska diezaieke.
Gertakariak eta eragileen izen-abizenak hauteskunde-saioaren aktan jasoko dira.
Nola identifikatu behar da hauteslea hauteskunde-mahaian?
Identifikatzeko, hautesleak agiri hauetako bat aurkeztu beharko du:
- Nortasun agiri nazionala (NANa).
- Pasaportea (argazkiduna).
- Gidabaimena (argazkiduna).
Berdin da agiriak iraungita badaude, baina jatorrizkoak izan behar dute, fotokopiek ez dute balio.
Agiri horietakoren bat aurkeztu eta, hala ere, hauteskunde-mahaiak hauteslearen identitateaz zalantza baldin badu, mahaikideen gehiengoz ebatziko du, hautesleak aurkeztutako agiriak eta bertan dauden hautesleen lekukotzak kontuan hartuta.
Zer egin behar da hauteslea erroldako zerrendan ez badago?
Halakoetan, hauteskunde-mahaian botoa eman ahal izateko, agiri hauetako bat aurkeztuko beharko du:
- Hautesleak mahaiko erroldan egoteko eskubidea duela adierazten duen EPAI JUDIZIALA.
- ALTAKO ERROLDA-ZIURTAGIRI BEREZIA, Hautesle Erroldaren Bulegoaren probintzia-ordezkaritzak emana, boto-eskubideaz baliatzeko gaitzen duena.
Botoa emateko, jatorrizko ziurtagiriak zein udalak faxez bidalitakoak balioko du.
Errolda-ziurtagiri bereziak kontuan hartu behar dira hautesleen zerrenda zenbakituan, gero boto-kontaketaren aktan eta saioaren aktan kontatzeko.
Nola ematen dute botoa desgaitasunen bat duten pertsonek?
Hautesle batek irakurtzen ez badaki edo, desgaitasunen bat dela eta, boto-papera hautatzeko edo gutun-azalaren barruan sartzeko eta mahaiko lehendakariari emateko ezinduta badago, konfiantzazko pertsona batez balia daiteke egin beharreko horiek egiteko.
Noiz ematen dute botoa mahaikideek eta artekariek?
Bozketa amaitutakoan eta postaz bidalitako boto-paperak dituzten gutun-azalak hautetsontzian sartu ondoren bozkatuko dute mahaikideek eta mahaiaren aurrean akreditatutako artekariek. Mahaiko lehendakariak sartuko ditu gutun-azalak hautetsontzian.
Hautesleen zerrenda zenbakituan, mahaiko erroldan ez dauden artekariak zer hauteskunde-ataletakoak eta mahaitakoak diren jasoko da.
Zer egin behar da hauteskunde-egunean gutun-azalak edo boto-paperak falta badira?
Mahaiak hautagaitzaren baten boto-paperak falta direla ikusiz gero, hautagaitza horren artekariek edo ahaldunek ekar ditzakete.
Ezinezkoa bada, mahaiko lehendakariak bozketa eten eta Eskualdeko Hauteskunde Batzordeari jakinaraziko dio, falta diren boto-paperak berehala ekar ditzan.
Etenaldia ordubetekoa izan liteke gehienez, eta bozketa etenaldiak iraun duen beste luzatuko da.
Zer egin behar da bozketa ordubete baino luzaroago etenda badago?
Arau orokorrak dio bozketaren etenak ezin duela iraun ordubete baino gehiago.
Hala ere, etenaldia ordubete baino apur bat luzeagoa izan bada eta mahaiak erabakitzen badu bozketarekin aurrera egitea (eta ixteko ordua atzeratzea bozketa etenda egon den adina denbora), irregulartasun horrek ez du baliogabetuko hauteskundea.
Baina etenaldia ordubete baino askoz luzeagoa bada, Eskualdeko Hauteskunde Batzordeak ebatzi beharko du bozketak aurrera egin behar duen ala bertan behera utzi behar den.
Noiz eta nork utz dezake bertan behera bozketa? Bozketa ordubete baino luzaroago etetea edo bozkatzea eragozten duten gorabeherak
Mahaiko lehendakariak aginduko du bozketa bertan behera uzteko, gorabehera hauetakoren bat gertatuz gero:
- Ordubete baino luzaroago etenda egon bada.
- Dena delakoagatik bozkatzea ezinezkoa bada.
Erabaki hori hartu aurretik, komeni da lehendakariak mahaikide guztiei iritzia eskatzea eta, ahal izanez gero, Eskualdeko Hauteskunde Batzordeari telefonoz kontsulta egitea.
Zer egin bozketa bertan behera utziz gero?
Bozketa bertan behera utziz gero, lehendakariak idazki batean jaso beharko du arrazoiak azalduz. Idazki hori hauteskunde-espedienteari erantsiko zaio.
Kopia bat bidaliko zaio berehala Eskualdeko Hauteskunde Batzordeari, eskuz edo gutun ziurtatu baten bidez, Batzordeak arrazoiak egiazkoak eta nahikoak diren egiaztatzeko eta behar den deklarazioa egiteko edo erantzukizunak eskatzeko.
Bozketa bertan behera geratuz gero, emandako botoak ez dira kontuan hartuko eta ez da boto-kontaketarik egingo. Mahaiko lehendakariak hautetsontzian dauden boto-paperak suntsitzeko aginduko du berehala eta hori ere jasoko du lehen aipatutako idazkian.
Hauteskunde-mahai bateko bozketa bertan behera geratuz gero, Eskualdeko Hauteskunde Batzordeak berriro deituko ditu hauteskundeak mahai horretan, hurrengo bi egunen barruan.
Hautesle bat hautesleen erroldan ageri ez bada baina epai baten bidez bertan agertzeko eskubidea duela frogatzen badu, botoa eman dezake?
Bai. Mahaiko lehendakariak hautesle horren botoa onartuko du, baldin eta hautesleak frogatzen badu bere helbidea mahai horri dagokiola.
Hauteslea beste pertsona batek ordezka dezake?
Ez, inoiz ez. Bozkatzea egintza pertsonal eta besterenezina da. Pertsona batek desgaitasunen bat badu, konfiantzazko pertsona bat izan dezake ondoan prozesu guztian, boto-papera hautatu behar duenetik mahaiko lehendakariari ematen dion arte.
Zer egin behar da postaz bozkatu duen hautesle bat ez bada ageri sistema horren bidez bozkatzeko eskaria egin dutenen artean?
Hautesle horren botoa ezingo da ireki ez hautetsontzian sartu, baina gorde egin beharko da, erreklamaziorik edo errekurtsorik badago ere.
Hautesle batek postaz eman badu botoa eta horren ostean hil egin bada, kanpoan utz daiteke beraren botoa?
Bai, hauteskunde-mahaiari heriotza-ziurtagiria aurkeztuz gero. Kasu horretan, botoa ez da hautetsontzian sartuko.
Zer egin behar da postaz bidalitako botoak artekariak bozkatzen ari direnean edo ostean iristen badira hauteskunde-mahaira?
Hori gertatuz gero, boto horiek EZIN dira kontatu.
Nork azaldu diezazioke hautesleari nola eman behar duen botoa?
Mahaiko kideek baino ezin diete eman informazio hori hautesleei, eskatuz gero.
Hauteslekuaren barruan egon daitezke poliziak?
Bai, hauteskunde mahaiko lehendakariak sartzeko eskatuz gero.
Artekariek eta ahaldunek eraman dezakete aldean koalizio edo alderdi baten ikur edo eranskailurik?
Bai, baina alderdiaren edo koalizioaren sigla besterik ezin dute eduki irudikatuta.
Artekari eta ahaldunek erreklamaziorik aurkez dezakete?
Bai, eta halakorik eginez gero, saioaren aktan jaso behar da. Dena dela, horrek ez du esan nahi mahaiak erreklamazio horretan parte hartzen duenik.
Hauteskunde-mahaiak boto-kontaketaren akta eman behar die ahaldunei, nahiz eta ahaldunak mahaia eratzeko unean aurkeztu ez?
Bai, mahaiak boto-kontaketaren aktaren kopia eman behar die berehala eta dohainik.
Hauteskunde-mahaiak hautesleen zerrenda zenbakituaren kopia eman behar die alderdien ordezkariei? Ez, inola ez; hori hautesleen eskubideak urra ditzake eta Konstituzioak babesten ditu.
Komunikabideek informatzeko jarduerarik egin dezakete hauteslekuen barruan?
Hauteslekutik kanpo eman behar dituzte albisteak, baina barruko bozketaren irudiak eman ditzakete eta halakoak ateratzeko mahaiaren aurrean akreditatu beharko dira. Irudien grabaketak ez du bozketa eragotzi beharko
